بیماری گوش
گوش به عنوان یکی از اعضای حساس بدن، ممکن است دچار بیماری‌ها و مشکلاتی شود که برخی از آن‌ها می‌توانند شنوایی را تحت تأثیر قرار دهند. با این حال، همه‌ی بیماری‌های گوش به کاهش شنوایی منجر نمی‌شوند.
برخی از بیماری‌ها و عفونت‌های گوش، اگر به موقع درمان نشوند، ممکن است به از دست دادن شنوایی منجر شوند. روش‌های درمانی بیماری‌های گوش بسته به نوع عفونت متفاوت هستند و می‌توانند شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد ویروسی، مسکن‌ها و حتی جراحی باشند.
عوامل مختلفی می‌توانند به از دست دادن شنوایی منجر شوند، از جمله قرار گرفتن در معرض صدای بلند، آسیب‌ها، افزایش سن، وراثت و برخی عفونت‌ها. شایع‌ترین نوع کاهش شنوایی، کم‌شنوایی حسی-عصبی است که در آن عصب شنوایی آسیب می‌بیند.
نوع دیگری از کاهش شنوایی، کم‌شنوایی هدایتی است که ممکن است ناشی از عفونت‌های گوش یا سایر بیماری‌ها باشد. مشکلات گوش می‌توانند به دلیل اختلالاتی در گوش، گردن، سینوس‌ها یا سر بروز کنند.
نوزادان و کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف‌تر، نسبت به عفونت‌های گوش حساس‌تر هستند. در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع بیماری‌های گوش بپردازیم و آن‌ها را به شما معرفی کنیم. پس تا پایان با ما همراه باشید.
بیماری گوش
شنوایی یکی از حس‌های بسیار مهمی می‌باشد که در شناخت، حافظه و گفتار نقش بسیار مهمی دارد. همچنین حس شنوایی جزء اولین حس‌هایی می‌باشد که در نوزاد ایجاد می‌شود.
گوش انسان از جمله اعضای بسیار مهم و ضروری بدن می‌باشد که علاوه بر وجود ساختار‌های شنوایی (حلزون و عصب شنوایی)، وظیفه حفظ تعادل (مجاری نیم دایره و عصب تعادلی) در بدن را نیز بر عهده دارد.
گوش همانند سایر بخش‌ها دارای چندین بخش(گوش خارجی، میانی و داخلی) می‌باشد که امکان آسیب در هریک از این بخش‌ها وجود دارد. در این بخش سعی می‌شود به طور خلاصه در مورد بیماری گوش و درمان آن بپردازیم.
بیماری ۱: درد گوش یا تیرکشیدن گوش
درد گوش به عنوان مشکلی می‌باشد که می‌تواند در کودکان و هم در بزرگسالان دیده شود. درد گوش می‌تواند ناشی از خود گوش (عفونت، جرم گوش) یا به دلیل درد راجعه (دندان درد، گلو درد) باشد.
درد گوش می‌تواند در یک یا هر دو گوش تأثیر بگذارد، اما بیشتر اوقات در یک گوش است. همچنین ممکن است مداوم باشد یا بیاید و برود و درد آن تیز یا سوزاننده باشد که هر کدام نشان از علت متفاوت بیماری گوش می‌باشد.
علائم درد یا تیرکشیدن گوش
درد گوش می‌تواند از عفونت گوش یا آسیب دیدگی در گوش بیمار ایجاد شود.
علائم درد گوش در بزرگسالان عبارتند از:
- گوش درد
- کم شنوایی در فرکانس‌های پایین
- تخلیه مایعات از گوش و پاره شدن پرده گوش
علائم درد گوش در کودکان:
- گوش درد
- مشکل در پاسخ دادن به صدا‌ها (به علت وجود مایع در گوش و ایجاد کم شنوایی موقت)
- تب
- احساس پری در گوش
- مشکل خوابیدن
- کشیدن گوش
- بیشتر از حد معمول گریه کردن یا کج خلقی
- سردرد
- از دست دادن اشتها
علت‌های شایع درد گوش یا تیرکشیدن گوش چیست؟
همانطور که در ابتدا گفته شد درد گوش می‌تواند ناشی از درد ناشی از آسیب به خودگوش یا درد راجعه باشد. درد راجعه دردی است که ناشی از محلی به غیر از گوش احساس می‌شود. به عنوان مثال، دردی که در فک یا دندان‌ها ایجاد می‌شود ممکن است در گوش احساس شود.
دلایل درد گوش می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
درد گوش ناشی از عفونت گوش
عفونت گوش یکی از دلایل شایع گوش درد (بیماری گوش) است که در کودکان نسبت به بزرگسالان شایع‌تر است. عفونت گوش می‌تواند در گوش خارجی(لاله و کانال گوش)، گوش میانی(پرده گوش، استخوانچه‌ها و شیپوراستاش) و داخلی(حلزون وبخش تعادلی) ایجاد شود که هر یک به دلایل مختلف ایجاد می‌شود.
عفونت گوش خارجی می‌تواند به دلیل شنا در آب آلوده، استفاده از سمعک آلوده یا هدفون‌هایی که به پوست داخل مجرای گوش آسیب می‌رسانند یا استفاده از گوش پاک کن‌های پنبه‌ای(خراش مجرای گوش) یا خراش با فشار دادن انگشتان در کانال گوش ایجاد شود.
با ترکیب موارد بالا احتمال عفونت گوش افزایش می‌یابد به طور مثال پوستی که در مجرای گوش خراشیده یا تحریک شده می‌تواند منجر به عفونت شود. همچنین استحمام، استخر پوست کانال گوش را نرم می‌کند که می‌تواند زمینه تولید باکتری را ایجاد کند که می‌تواند به راحتی سبب ایجاد عفونت گوش خارجی شود.
عفونت گوش میانی می‌تواند به دلیل پارگی پرده گوش، عملکرد نامناسب شیپور استاش ایجاد شود. نقش پرده گوش علاوه بر تقویت صدا نقش محافظت از ورود حشرات، گردوغبار و آب به داخل گوش است. هنگامی که پرده گوش پاره باشد در هنگام استحمام آب به راحتی وارد گوش می‌شود.
همچنین عملکرد نامناسب شیپور استاش بخصوص در کودکان در ایجاد عفونت گوش نقش بالایی دارد. شیپور استاش سبب ایجاد تعادل هوا بین حلق و گوش میانی، خروج ترشحات گوش میانی دارد.
با عملکرد نامناسب شیپوراستاش به دلیل سرماخوردگی احتمال عفونت گوش افزایش می‌یابد. ناشی از عفونت‌هایی باشد که از عفونت دستگاه تنفسی ناشی می‌شوند.
در انتها، لابیرنتیت یک اختلال گوش داخلی(حلزون) است که گاهی اوقات توسط عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی ناشی از بیماری‌های تنفسی ایجاد می‌شود.
دیگر علت درد گوش
برای راحتی بهتر دیگر دلایل درد گوش و بیماری گوش به صورت جدول نمایش داده می‌شود.
- تغییر فشار هوا هنگام پرواز با هواپیما
- عفونت سینوس
- تجمع جرم گوش
- شامپو یا آب محبوس شده در گوش
- ورود یک شی خارجی در گوش
- گوش پاک کن پنبه‌ای
- گلودرد
- سندرم مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
- لاله گوش سوراخ دار
- دندان‌های بهم چسبیده و تحت فشار
- دندان خراب شده
- درد مزمن عصب صورت
- اگزما در مجرای گوش و عامل‌های دیگر
درد گوش ناشی از استفاده گوش پاک کن
درد گاهی می‌تواند در اثر آسیب به داخل کانال گوش باشد. به عنوان مثال با برداشتن جرم گوش از مجرای گوش با استفاده از گوش پاک کن پنبه‌ای، یا فرو بردن گوش پاک کن پنبه‌ای و آسیب به پرده گوش(سوراخ شدن پرده گوش) می‌باشد.
مجرای گوش بسیار حساس است و به راحتی آسیب می‌بیند. گوش باید بدون درمان به خودی خود بهبود یابد، اما بهبودی پرده گوش سوراخ شده تا دو هفته طول می‌کشد. البته در صورتی که در داخل گوش آب نرفته باشد(باید داخل گوش خشک باشد تا ترمیم انجام شود).
در سوراخ‌های کوچک گوش احتمال بهبود خودبه خودی وجود دارد اما در سوراخ‌های بزرگ پرده گوش نیاز به جراحی می‌باشد. استفاده از قالب‌های ضدآب که توسط متخصصین شنوایی‌شناسی ساخته می‌شود، برای جلوگیری از ورود آب گزینه مناسبی می‌باشد.
همچنین توجه داشته باشید که اگر گوش شما سوراخ شده است، نباید از قطره گوش استفاده شود.
درد گوش ناشی از عفونت گلو
اگر برای شما بلعیدن دردناک است و گلودرد دارید احتمالاً گوش درد می‌تواند از علامت عفونت گلو باشد(درد راجعه). درد گلو می‌تواند ناشی از التهاب لوزه، آبسه در یک طرف پشت گلو که در موارد حاد قورت دادن مایعات هم سخت و دردناک می‌شود.
برخی از انواع ورم لوزه‌ها بدون نیاز به آنتی بیوتیک پس از چند روز از بین می‌روند. اما اگر آبسه دارید، باید در سریعترین زمان به پزشک متخصص گوش حلق بینی مراجعه کنید.
درمان‌های خانگی درد گوش
برای کاهش درد گوش می‌توانید چندین کار را در خانه انجام دهید.
برای تسکین درد گوش موارد زیر را انجام دهید:
- پارچه یا کیسه سرد را به گوش خود بمالید
- جلوگیری از خیس شدن گوش
- نشستن به صورت قایم برای کمک به کاهش فشار گوش
- از قطره‌های گوش بدون نسخه (OTC) استفاده کنید.
- از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید نظیر قرص استأمینافون یا قرص بروفن
- جویدن آدامس یا خوردن غذا برای کمک به کاهش فشار گوش(سبب باز شدن شیپوراستاش و تخلیه فشار گوش و برطرف شدن درد گوش می‌شود)
- به کودک شیرخوار غذا بدهید تا کمک کند فشار گوشش برطرف شود.
درمان پزشکی درد گوش یا تیرکشیدن گوش
اگر به عفونت گوش مبتلا باشید، پزشک آنتی بیوتیک خوراکی یا قطره گوش تجویز می‌کند. در بعضی موارد، هر دو را تجویز می‌کنند. پس از بهبود علائم و کاهش درد مصرف دارو را قطع نکنید و کل نسخه دارویی خود را به پایان برسانید تا اطمینان حاصل کنید که عفونت کاملاً از بین رفته باشد.
همچنین جهت اطمینان از بهبود عفونت گوش می‌توان از تست تمپانومتری جهت بررسی وضعیت پرده گوش و گوش میانی استفاده کرد که در صورت وجود عفونت یا فشار منفی در گوش مجدداً استفاده از دارو شروع شود (انجام این تست بخصوص در کودکان پیشنهاد می‌شود).
اگر تجمع سرومن یا موم باعث درد شما شود، ممکن است به شما قطره گوش نرم‌کننده سرومن(قطره گلیسیرین فنیکه) داده شود که ممکن است به خودی خود باعث بیرون آمدن سرومن گوش شوند.
همچنین در مواردی که جرم گوش بسیار زیاد باشد بعد از چند روز استفاده از قطره گلیسیرین فنیکه پزشک متخصص گوش را شستشو می‌دهد.
در قدیم شستشوی گوش با سرنگ آب و وارد کردن آب با فشار زیاد در کانال گوش انجام می‌شد اما در روش‌های جدید از دستگاه ساکشن گوش استفاده می‌کنند که با مکش خود برای برداشتن موم استفاده می‌شود.
چه موقع برای درد گوش به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما یا فرزندتان تب مداوم ۴۰ درجه سانتیگراد یا بالاتر دارید، به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای یک نوزاد، بلافاصله برای تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتیگراد به دنبال کمک پزشکی باشید.
تب بالا در نوزاد می‌تواند سبب تشنج و آسیب به بخش‌های مختلفی از بدن شود بنابراین در این موارد حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
همچنین اگر درد شدیدی دارید که به طور ناگهانی متوقف می‌شود یا از کانال گوش خون بسیار کمی دیده می‌شود احتمال پارگی پرده گوش وجود دارد. اگر هر یک از علائم زیر ظاهر شد، بهتر است به متخصص مراجعه کنید:
- گوش درد شدید
- سرگیجه
- سردرد شدید
- تورم در اطراف گوش
- افتادگی عضلات صورت
- خون یا چرک از گوش خارج شود
همچنین اگر درد گوش در طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت بدتر شد یا بهبود نیافت، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
راه‌های جلوگیری از درد گوش
برخی از درد‌های گوش ممکن است قابل پیشگیری باشد. این اقدامات پیشگیرانه را حتماً رعایت کنید:
- اجتناب از استعمال دخانیات و قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- عدم ورود اجسام خارجی در گوش نظیر گوش پاک کن، سوییچ یا هر مورد تیز
- خشک کردن گوش‌ها بعد از شنا یا استحمام
- از عوامل آلرژی مانند گرد و غبار و گرده گل دوری کنید.
برخی از سؤال‌های بیماران در مورد درد گوش
علت درد یا تیرکشیدن گوش ناشی از سرماخوردگی چیست؟
درد گوش ناشی از سرماخوردگی به دلیل عدم عملکرد مناسب شیپور استاش می‌باشد. در بخش بالا صحبت کردیم که شیپوراستاش فشار هوا بین گوش میانی و حلق را یکسان و تنظیم می‌کند یعنی شیپور از یک طرف به گوش میانی و از طرف دیگر به حلق وصل است.
با شروع سرماخوردگی و تورم لوزه‌ها دهانه شیپوراستاش در بخش حلق و گلو بسته می‌شود در نتیجه امکان تنظیم فشار هوا وجود ندارد. در این حالت فشار در بخش گوش میانی کاهش می‌یابد(حالت فشار منفی ایحاد می‌شود نظیر مکش جاروبرقی) و با حالت مکش خود سبب کشیدن پرده گوش می‌شود.
این کار سبب ایجاد درد یا تیرکشیدن گوش می‌شود. همچنین دقت داشته باشید که در صورت عدم برطرف نشدن فشار منفی، به مرورفشار منفی باعث بروز عفونت گوش می‌شود.
آیا کرونا سبب درد گوش می‌شود؟
در مقالات قبلی صحبت کردیم که کرونا سبب بروز کم شنوایی، از بین رفتن حس بویایی، حس چشایی، عدم تعادل و... می‌شود و درد گوش شاید مستقیماً ربطی به کرونا نداشته باشد. دقت داشته باشید درد گوش به صورت عارضه یک بیماری می‌باشد و نه خود بیماری به طور مثال سرماخوردگی(بیماری) و سرفه، گلودرد(عارضه).
کرونا با درگیری سیستم تنفسی فوقانی سبب بروز علائمی شبیه به سرماخوردگی می‌شود که این علائم شامل گلودرد، سردرد، گوش درد و حالت‌های مبهم در فرد می‌شود. پس کرونا به طور مستقیم سبب بروز دردگوش نمی‌شود.
حتماً جهت جلوگیری از کرونا از ماسک‌های چندلایه همراه با ماسک پارچه‌ای استفاده کنید.
آیا انجام تست کرونا سبب درد می‌شود؟
اگر ازمایش کرونا به صورت تست PCR باشد احتمال درد و سوزش بینی وجود دارد. تست PCR به این صورت می‌باشد که باید از ترشحات بینی نمونه‌برداری شود که با قراردادن گوش پاک کن‌ها در داخل بینی انجام می‌شود. اما این درد نسبت به درد‌های دیگر بسیار ناچیز می‌باشد.
آیا ریختن آب پیاز در داخل گوش برای درد یا تیرکشیدن گوش مفید است؟
در روش‌های سنتی از آب پیاز جهت کاهش درد گوش استفاده می‌شود. همچنین مشاهده شده است که بسیاری از بیماران جهت درمان وزوز گوش نیز از آب پیاز استفاده می‌کنند. در موارد زیادی که بیماران از این روش سنتی استفاده کرده‌اند بهبود جهت دردگوش یا وزوز گوش مشاهده نشد.
درمان درد گوش با پیاز اگر اثر مثبت داشته باشد باید زیر نظر متخصصین طب سنتی و با مشاوره ان‌ها انجام شود. تصور کنید که پرده گوش پاره است و بیمار از آن اطلاعی ندارد و با ریختن آب پیاز یا هر مایع دیگری داخل گوش خود احتمال آسیب به سیستم شنوایی را افزایش می‌دهد.
بیماری ۲: بیماری سیتومگالوویروس چیست؟
سیتو مگالوویروس ویروسی از خانواده ویروس هرپس می‌باشد که می‌تواند تمام گروه‌های سنی را آلوده کند. اما آلودگی به این ویروس بیشتر در کودکی و نوجوانی دیده می‌شود.
در اکثر موارد بدون علائم می‌باشد اما در جنین و افراد با نقص سیستم ایمنی امکان آسیب بیشتر می‌شود.
راه‌های انتقال سیتومگالوویروس چیست؟
- انتقال از طریق تماس فردی: (در طول تماس فردی از شخصی به شخص دیگر منتقل می‌شود. افراد مستعد از طریق بوسیدن، ارتباط جنسی، استفاده از ظروف آلوده به ویروس و... آلوده می‌شوند).
- انتقال خون یا پیوند عضو
- از طریق مادر به نوزاد
- انتقال از طریق مادر به جنین
علائم مادرزادی ویروس سیتومگالوویروس
- کوچک شدن اندازه سر(میکروسفالی)
- نقاط قرمز رنگ ریز و کوچک روی پوست
- بزرگی کبد و طحال
- زردی
- مشکلات ریوی
- تشنج، شل یا سفت شدن عضلات،
- کاهش بینایی یا کم شنوای
- عقب ماندگی‌های جسمی و ذهنی
عوارض و مشکلات ویروس سیتومگالوویروس بر شنوایی
- کاهش شنوایی مادرزادی (شایع‌ترین علائم) به صورت پیشرونده
- در طول زمان کم شنوایی بیشتر می‌شود
- میزان افت شنوایی از ملایم تا عمیق
- درگیری در یک یا هر دو گوش
*انجام ارزیابی‌های سالیانه به دلیل پیشرونده بودن کم شنوایی ضروری است. همچنین استفاده از سمعک به صورت دو گوشی در این افراد باید بعد از انجام تست شنوایی ABR تجویز شود.
پیگیری‌های لازم بعد از تشخیص عفونت مادرزادی ویروس چیست؟
پس از تولد تحت نظر متخصص نوزادان قرار گیرد و علائم و نشانه‌های ویروس بررسی شود. همچنین انجام سی تی اسکن مغز، معانیه چشم پزشک و متخصص گوش حلق بینی نیز ضروری می‌باشد. انجام ارزیابی‌های سالیانه نیز پیشنهاد می‌شود.
استفاده از سمعک بعد از تأیید کم شنوایی برای هر دو گوش لازم و ضروری می‌باشد و تنظیم مجدد به صورت سالانه در کنار تست شنوایی نیز در بهبود عملکرد گفتاری و درک شنیداری کمک‌کننده است.
گرفتگی یا کیپی گوش
شایع‌ترین دلیل گرفتگی یا احساس پر شدن گوش‌ها، اختلال در عملکرد لوله استاش است (Eustachian). لوله استاش پشت بینی(حلق) را به گوش میانی متصل می‌کند و در صورت لزوم برای محافظت، تهویه و تخلیه گوش میانی عمل می‌کند تا فشار هوا در دو طرف لاله گوش برابر باشد.
این لوله به طور معمول بسته است، اما هنگام جویدن، بلع یا خمیازه باز می‌شود.
اختلال عملکرد شیپور استاش (Eustachian Tube Dysfunction) هنگامی اتفاق می‌افتد که چیزی از باز و بسته شدن لوله Eustachian جلوگیری کند.
علائم درگیری شیپوراستاش می‌تواند احساس پری در گوش، احساس خفه بودن صدا و / یا ناراحتی ایجاد شده در اثر اختلاف فشار هوا بین کانال گوش و فضای گوش میانی باشد.
علت گرفتگی و کیپی گوش چیست؟
دلایل مختلفی برای اختلال عملکرد لوله استاش وجود دارد:
- جرم گوش در کانال
- التهاب ناشی از سرماخوردگی
- آلرژی یا سینوزیت
- عفونت گوش
- آدنوئید‌های بزرگ(لوزه بزرگ بخصوص در کودکان)
- تغییر در ارتفاع مانند هنگام رانندگی در کوه یا پرواز یا حتی سندرم مفصل گیجگاهی فکی. (TMJ)
- گرفتگی گوش ناشی از عفونت گوش خارجی و میانی
گرفتگی گوش ناشی از عفونت گوش خارجی و میانی
اوتیت خارجی که بعضاً گوش شناگران نامیده می‌شود یا در صورت عفونت قارچی (otomycosis )، عفونت مجرای گوش است. علائم شامل خارش، درد، ترشح از گوش، احساس پری، وزوز گوش و شنوایی خفه است.
عوامل مستعد‌کننده شامل فقدان موم گوش سالم، یا ضربه به گوش است که هر دو می‌توانند در اثر تمیز کردن نادرست ایجاد شوند. تمیز و خشک کردن گوش آسیب دیده توسط پزشک و به دنبال آن داروهای ضد قارچ یا آنتی بیوتیک به طور کلی درمان مؤثری است.
اوتیت میانی یک عفونت یا التهاب گوش میانی است. این یک بیماری گوش شایع در نوزادان و کودکان است، اما می‌تواند افراد را در همه طیف‌های سنی تحت تأثیر قرار دهد. غالباً همراه با تب و درد است و می‌تواند کاملاً ناگهانی بروز کند.
آنتی بیوتیک‌ها و داروهای مسکن بدون نسخه معمولاً از این مشکل جلوگیری می‌کنند. گاهی اوقات این بیماری گوش خود به خود برطرف می‌شود. با تشخیص صحیح توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی، اطمینان حاصل می‌شود که از مصرف آنتی بیوتیک‌های غیر ضروری جلوگیری می‌شود.
علائم و راه حل‌های درمانی گرفتگی گوش
علائم ETD (درگیری شیپوراستاش) شامل پری شنوایی، شنوایی خفه و / یا ناراحتی است. خمیازه کشیدن، آدامس، مانور Toynbee (بلعیدن با بینی بسته) و مانور والسالوا (دمیدن آرام بینی و بسته شدن دهان) همگی از روش‌های باز کردن لوله استاش هستند.
هدف این است که اجازه دهیم فشار هوا در دو طرف لاله گوش برابر شود. اگر صدای باز شدن می‌شنوید یا احساس باز شدن گوش می‌کنید، در باز کردن لوله‌های استاش موفق بوده‌اید.
اگر ETD برای چند روز ادامه یابد یا با علائم دیگری مانند تغییرات ناگهانی شنوایی، وزوز گوش، سرگیجه، گوش درد، تب یا تخلیه گوش همراه باشد، باید در اسرع وقت برای ارزیابی و درمان به پزشک مراجعه کنید.
بیماری ۴: بیماری منییر چیست؟
منییر نوعی اختلال در گوش داخلی است که باعث سرگیجه شدید، زنگ زدن در گوش (وزوز گوش)، کاهش شنوایی و احساس پری یا گرفتگی گوش می‌شود. بیماری منیر معمولاً فقط یک گوش را درگیر می‌کند.
حملات ممکن است به طور ناگهانی یا پس از مدت کوتاهی وزوز گوش یا شنوایی کاهش یافته، ایجاد شود. برخی از افراد دچار حملات سرگیجه‌ای منفرد می‌شوند که مدت زمان طولانی باهم دیگر فاصله دارند.
برخی دیگر ممکن است حملات زیادی را در طی چند روز نزدیک به هم تجربه کنند. برخی از افراد مبتلا چنان سرگیجه شدید دارند که تعادل خود را از دست می‌دهند و سقوط می‌کنند. این مدل “drop attacks” نامیده می‌شوند.
بیماری منییر در هر سنی ممکن است ایجاد شود، اما بیشتر در بزرگسالان بین ۴۰ تا ۶۰ سال اتفاق می‌افتد. مؤسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی (NIDCD) تخمین می‌زند که در حال حاضر تقریباً ۶۱۵، ۰۰۰ نفر در ایالات متحده با بیماری منیر وجود دارند و سالانه ۴۵۵۰۰ مورد جدید تشخیص داده می‌شوند.
چه عواملی باعث بروز علائم بیماری منییر می‌شوند؟
چرا منییر گوش ایجاد می‌شود؟ علائم این بیماری گوش در اثر تجمع مایعات در قسمتی از گوش داخلی، به نام لابیرنت ایجاد می‌شود. این لابیرنت شامل اندام‌های تعادل (کانال‌های نیم دایره و اندام‌های اوتولیت) و شنوایی (حلزون گوش) است.
این لابیرنت دو بخش دارد: لابیرنت استخوانی و لابیرنت غشایی. لابیرنت غشایی با مایعی به نام اندولنف پر شده است که در اندام‌های تعادل، گیرنده‌ها را هنگام حرکت بدن تحریک می‌کند.
سپس گیرنده‌ها سیگنال‌هایی را از مورد موقعیت و حرکت بدن به مغز ارسال می‌کنند.
در حلزون گوش، مایع در پاسخ به ارتعاشات صدا فشرده می‌شود، در نتیجه سلول‌های حسی‌ای را که سیگنال‌ها را به مغز می‌فرستند، تحریک می‌کند. در منییر، افزایش تجمع اندولنف در لابیرنت (افزایش فشار گوش)، با تعادل طبیعی و سیگنال‌های شنوایی بین گوش داخلی و مغز تداخل می‌کند. این ناهنجاری باعث سرگیجه و سایر علائم آن می‌شود.
علت مبتلا شدن به بیماری منییر چیست؟
بسیاری از نظریه‌ها درمورد اینکه چه اتفاقی باعث ایجاد بیماری می‌شود وجود دارد، اما هیچ پاسخ قطعی در دسترس نیست. برخی از محققان فکر می‌کنند که بیماری منییر مشابه سر درد‌های میگرنی در نتیجه انقباض عروق خونی ایجاد می‌شود.
دیگران فکر می‌کنند بیماری منییر می‌تواند نتیجه عفونت‌های ویروسی، آلرژی‌ها یا واکنش‌های خودایمنی باشد. از آنجا که به نظر می‌رسد این بیماری در سابقه خانواده‌ها وجود دارد، همچنین می‌تواند نتیجه تغییرات ژنتیکی باشد که باعث ناهنجاری در حجم یا تنظیم مایع آندولنف می‌شود.
چگونه بیماری منییر تشخیص داده می‌شود؟
اغلب بیماران با شکایت از سرگیجه‌های طولانی مدت در طول روز به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه می‌کنند. علائم شایع بیماری منییر شامل سرگیجه‌های طولانی مدت(از دقیقه تا ساعت)، وزوز گوش فرکانس پایین(صدای بم)، افت شنوایی در فرکانس‌های پایین و احساس کیپی در گوش می‌باشد.
با استفاده از تاریخچه‌گیری و صحبت با بیمار می‌توان بیماری منییر را تشخیص داد اما برای تشخیص دقیق این بیماری نیاز به تست‌های تکمیلی در مراکز شنوایی و سرگیجه لازم است.
تشخیص براساس سابقه پزشکی بیمار و تاریخچه‌گیری وجود موارد زیر است:
دو یا چند مرحله سرگیجه که هر کدام حداقل ۲۰ دقیقه طول می‌کشد: 1.وزوز گوش – 2.کم شنوایی موقت – 3.احساس پری در گوش
برای تشخیص دقیق بیماری منییر آزمایش‌های شنوایی سنجی شامل ادیومتری(بررسی وضعیت شنوایی)، تست‌ای کو جی(تست EcochG) برای بررسی فشار مایع در حلزون گوشو رد سایر بیماری‌ها با علائم مشابه، همچنین ممکن است تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) مغز درخواست کند.
توجه: تأیید بیماری منییر به معنی داشتن تمامی ۴ ویژگی و علائم بیماری منییر نمی‌باشد. بیماری منییر همانند سایر بیماری‌ها دارای چندین درجه می‌باشد به طور مثال بیمار تنها دارای سرگیجه و احساس کیپی می‌باشد یا دارای سرگیجه و وزوز گوش است. در موارد شدید این بیماری فرد دارای هر ۴ ویژگی و علائم می‌باشد.
بیماری منییر چگونه درمان می‌شود؟
هنوز درمانی ندارد، اما ممکن است پزشک برخی از روش‌های درمانی زیر را برای مقابله با این بیماری گوش توصیه کند.
دارو‌ها
ناتوان‌کننده‌ترین علامت حمله، سرگیجه است. داروهای تجویز شده مانند مکلیزین، دیازپام، گلیکوپیرولات و لورازپام می‌توانند به رفع آن و کوتاه شدن حمله کمک کنند.
عدم مصرف نمک و دیورتیک‌ها
محدود کردن نمک در رژیم غذایی و مصرف داروهای دیورتیک (قرص‌های ادرار‌آور) به برخی از افراد کمک می‌کند تا با کاهش میزان مایعات موجود در بدن، سرگیجه را کنترل کنند، در واقع این کار ممکن است به کاهش حجم و فشار مایعات در گوش داخلی کمک کند.
سایر تغییرات غذایی و رفتاری
برخی افراد ادعا می‌کنند که کافئین، شکلات و الکل علائم آن‌ها را بدتر می‌کند. در نتیجه یا آن‌ها را از رژیم غذایی خود حذف می‌کنند یا محدود می‌کنند. عدم استعمال سیگار نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
درمان شناختی
نوعی گفتاردرمانی است که به افراد کمک می‌کند تا یاد بگیرند که چگونه تجربیات زندگی‌شان را تفسیر کنند و به آن‌ها واکنش دهند. برخی افراد دریافتند که شناخت درمانی به آن‌ها کمک می‌کند تا با ماهیت غیر منتظره حملات بهتر کنار بیایند و اضطراب آن‌ها را در مورد حملات آینده کاهش می‌دهد.
تزریق جنتامایسین
تزریق آنتی بیوتیک جنتامایسین به گوش میانی به کنترل سرگیجه کمک می‌کند اما به طور قابل توجهی خطر کم شنوایی را افزایش می‌دهد، زیرا جنتامایسین می‌تواند به سلول‌های میکروسکوپی مویی گوش داخلی که به شنیدن ما کمک می‌کنند، آسیب برساند.
بعضی از پزشکان به جای آن کورتیکواستروئید تزریق می‌کنند که اغلب به کاهش سرگیجه کمک می‌کند و خطر کم شنوایی ندارد.
درمان با فشار پالسی
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) اخیراً دستگاهی را برای منییر تأیید کرده است که در گوش خارجی قرار می‌گیرد و پالس‌های فشار هوای متناوب را به گوش میانی می‌رساند. به نظر می‌رسد پالس‌های فشار هوا بر روی مایع اندولنف تأثیر می‌گذارند و از سرگیجه جلوگیری می‌کنند.
عمل جراحی
جراحی ممکن است زمانی توصیه شود که سایر روش‌های درمانی نتوانند مشکل را برطرف کنند. برخی از اقدامات جراحی بر روی کیسه اندولنفاتیک برای از بین بردن فشار آن انجام می‌شود. جراحی احتمالی دیگر، بریدن عصب دهلیزی است، اگرچه این اتفاق کمتر رخ می‌دهد.
درمان‌های جایگزین
اگرچه دانشمندان استفاده از برخی از روش‌های درمانی جایگزین در درمان بیماری گوش منییر را مورد مطالعه قرار داده‌اند، اما هنوز هیچ مدرکی دال بر اثرگذاری چنین درمان‌هایی مانند طب سوزنی یا طب فشاری، تای چی یا مکمل‌های گیاهی مانند گینگکو بیلوبا، نیاسین یا ریشه زنجبیل وجود ندارد.
اگر از روش‌های درمانی جایگزین استفاده می‌کنید، حتماً به پزشک خود بگویید، زیرا این دارو‌ها بعضی اوقات می‌توانند بر اثر بخشی یا ایمنی داروهای معمولی تأثیر بگذارند.
بیماری ۵: جرم گوش و کم شنوایی
جرم یا سرومن گوش چیست؟ سطح کانال گوش همانند سایر بخش‌های بدن از پوست پوشیده شده است. تعرق در کانال گوش، جمع شدن گردوغبار یا آلودگی‌های محیط یا دستکاری فرد(استفاده از گوش پاک کن) به مرور سبب جمع شدن مواد و تشکیل جرم گوش یا سرومن گوش می‌شود.
وجود جرم گوش در کانال گوش مزایای نیز دارد با ایجاد محیطی اسیدی در کانال گوش از رشد میکروب‌ها، قارچ یا عفونت‌های گوش خارجی جلوگیری می‌کند. به طور مثال زمانی که فرد در استخر یا دریا شنا می‌کند این ویژگی اسیدی از بین می‌رود و فرد مستعد عفونت گوش خارجی می‌شود(درصورت آلوده بودن آب).
در حالت نرمال و بدون دستکاری، جرم موجود در کانال گوش خارج می‌شود اما زمانی که عواملی (نظیر دستکاری، وجود موی زیاد در کانال گوش و... ) مانع از خروج جرم شوند سبب بسته شدن کانال گوش می‌شود.
در اینجا می‌توان به استفاده از گوش پاک کن اشاره کرد به طوری که سبب بردن جرم به بخش‌های عمقی‌تر کانال و بسته شدن کانال گوش می‌شود.
دیدگاه خود را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.